مشهد به عنوان شهری تاریخی و مذهبی در دنیا مشهور بوده و جاذبه های گردشگری و تاریخی این شهر بسیار خیره کننده است. حرم امام رضا، مقبره فردوسی در توس، مقبره نادرشاه افشار، گنبد سبز و خانه تاریخی داروغه از جمله مهمترین آنها محسوب می شوند. تاریخ و فرهنگ غنی در این منطقه باعث شده سالانه میزبان تعداد زیادی مسافر باشد و امروزه برای بازدید از هر یک از آنها تهیه بلیط الزامی شود. بازدید از مقبره های تاریخی راه خوبی برای سفر به گذشته و مشاهده داستان زندگی گذشتگان است. سفر به تاریخ برای افراد علاقه مند بسیار جذاب است.

خانه توکلی

خانه توکلی که با نام خانه اجنه به شهرت رسید. حاج محمد توکلی این خانه را از بهترین مصالح و هنرهای معماری اصیل ایرانی بنا کرده و امروزه یکی از بهترین معماری اصیل ایرانی قاجار شناخته می شود. یکی از دلایل مشهور بودن این مکان به خانه اجنه داستان های عجیبی که اتفاق افتاده و مردم محلی قدیمی مشهد اعتقاد دارند که صداهای عجیب، نورهای ترسناکی و حضور موجودات ناشناخته در این مکان وجود دارد و به این دلیل با نام خانه اجنه شناخته شد. خانه توکلی یکی از مهم ترین آثار تاریخی و ملی مشهد محسوب می شود و تاریخ ساخت در قرن 19 میلادی در دوره قاجار می باشد. این آثار باستانی در 11 مرداد 1384 به عنوان آثار ملی ثبت شده و در سال 1389 توسط شهرداری مرمت شده است. این آثار تاریخی در نزدیکی خیابان امام رضا قرار دارد.
آدرس: خیابان نواب صفوی
شماره تلفن: 05133663738
ساعات کاری: از شنبه تا چهارشنبه از 9 صبح تا 13 و 16 تا 20 پنجشنبه و جمعه ها از 9 صبح تا 14 و 16 تا 21 می باشد

مسجد گوهرشاد

این مسجد در جنوب حرم امام رضا قرار دارد که به دستور همسر شاهرخ ساخته شد و به دلیل ظرافت و زیبایی این مسجد یکی از شاهکارهای معماری ایرانی دوران تیموری می باشد، مسجد گوهرشاد صحنی به وسعت 2800 متر مربع دارد و زیر بنای آن 9400 متر مربع است. این مسجد جز معروف ترین مکان های تاریخی مشهد می باشد.
آدرس: مشهد، حرم امام رضا (ع)

خانه داروغه

خانه داروغه یکی دیگر از مکان های تاریخی مشهد بوده و مربوط به دوره قاجار می باشد که در خیابان نواب صفوی کوچه داروغه واقع شده است، این آثار به دستور یوسف خان هراتی ساخته شده و تا آخر سال 1360 در آن سکونت داشته است. یوسف خان هراتی اولین رئیس نظمیه پس از مشروطه بود و این بنا را برای پذیرایی از مهمانان رسمی خود ساخته بود. و در سال 1381 به دلیل فرم و سبک معماری خانه های باستانی ایران به ثبت آثار ملی رسیده و به سه طرف طراحی و ساخته شده و عناصر معماری آن از جمله: طرح تراس، پله های دو طرفه و تزئینات کاشی کاری و آجرکاری از معماری روسی الهام گرفته شده است.
آدرس: مشهد، ریز محله قبر میر، خیابان نواب صفوی، کوچه داروغه
ساعت کاری: 8 صبح تا 6 عصر
هزینه بلیط: 5 هزار تومن
شماره تماس: 0513369610

آرامگاه نادرشاه

آرامگاه نادرشاه در باغ موزه نادری قرار دارد که به خاطر یادبود نادرشاه افشار در سال 1342 هجری خورشیدی به دست هوشنگ سیحون طراحی و ساخته شده است. این آرامگاه نادرشاه از قسمت مرکزی که محل دفن نادرشاه است از دو موزه مرکزی تشکیل شده است که یکی از موزه اسلحه و دیگری به آثار مربوط به دوران نادر شاه را نشان می دهد. در سال 1354 به ثبت آثار ملی ایران رسیده است. نادر شاه در هنگام حیات خود آرامگاه کوچکی در بالا خیابان مشهد که در سال 1342 هجری خورشیدی در مجاور چهارباغ شاهی و روبه روی حرم امام رضا ساخت که ورثه او خانه را فروخت و امروزه مدیریت وزارت میراث فرهنگی آرامگاه را اداره می کنند.
آدرس: مشهد، چهارراه شهدا
ساعات کاری: 9 صبح تا 5 عصر

حمام مهدی قلی بیک

گرمابه مهدی قلی بیگ مربوط به دوره صفویه می باشد، این حمام به دلیل سبک معماری و نقش های منحصر به فرد در سال 1356 به ثبت ملی رسیده و دارای فضاهای بسیار متعددی از جمله: سربینه (رختکن)، گرمخانه، خزینه و چاله حوض دارد، در هنگام بازدید از این حمام حتما به نقاشی ها با موضوعات حماسی که در دوره صفویه تا قاجار را نشان می دهد، دقت کنید. در حال حاضر وقف آستان قدس رضوی می باشد و در سال 1385 پس از بازسازی به موزه مردم شناسی تغییر کرد. تمامی اشیاء موزه مرمت شده، از زمان صفویان وقف امام رضا (ع) شده و علاقه مندان می توانند از این اشیاء های ارزشمند بازدید کنند.
آدرس: مشهد حرم امام رضا (ع)
ساعات کاری: 8 صبح تا 12 نیم ظهر

گنبد هارونیه

گنبد هارونیه یکی از کهن ترین بنا از شهر توس می باشد و در دهستان توس قرار دارد. همچنین در 600 متری آرامگاه حکیم ابوالقاسم فردوسی قرار دارد. در کنار این سنگ سیاهی که یادبود امام محمد غزالی که محل دفن او می دانند، فاصله کمی با گنبد هارونی دارد. این بنا مربوط به دوره ایلخانی و سبک معماری آن آذری می باشد، که در دوره تیموری بخش هایی به آن اضافه شده، هارونیه تشابه کمی به سبک معماری رازی دارد که مربوط به قرن ششم می باشد و در سال 1310 از آثار ملی ایران ثبت شده است.
آدرس: جاده مشهد و قوچان سه راه فردوسی حاشیه بلوار شاهنامه
ساعت کاری: 8 صبح تا 6 عصر
هزینه بلیط: 20 هزار تومان

آرامگاه فردوسی

آرامگاه فردوسی محل دفن حکیم ابوالقاسم فردوسی در توس می باشد که به دست هوشنگ سیحون بازسازی شد، این آرامگاه بارها خراب شده و تلاش دوباره برای ساختن آرامگاه فردوسی تکرار می شد، مساحت کنونی این آرامگاه به 6 هکتار می رسد و باغ آرامگاه، استخر و تندیسی از فردوسی اثر ابوالحسن صدیقی در جلوی آرامگاه، ساختمان های اداری، کتابخانه، موزه، آرامگاه مهدی اخوان ثالث و آرامگاه محمدرضا شجریان در محوطه آرامگاه می باشد. این آثار باستانی مشهد در سال 1354 به ثبت آثار ملی ایران به ثبت رسیده است و جز بهترین آثار تاریخی مشهد می باشد. آرامگاه فردوسی در توس و 25 کیلومتری شمال غربی شهر مشهد و در میان روستاهایی همچون روستای توس سفلی و روستای اسلامیه در مسیر بزرگراه مشهد و قوچان قرار دارد.
آدرس: شهر توس، انتهای بلوار بهارستان
ساعت کاری: 8 صبح تا 7 عصر
هزینه بلیط: ایرانی ها 25 و خارجی ها 200 هزار تومن
شماره تماس: 05132663830

کاخ کلات

کاخ کلات که نام های دیگر آن نادر دژ، کاخ کلات، کاخ نادر، کاخ خورشید و عمارت خورشید می باشد و موزه خراسان بزرگ در کوهسنگی مشهد از کاخ کلات الگوبرداری و طراحی شده است. این کاخ زیبا در میان باغ بزرگی ساخته شده است و در سه طبقه که ورودی های کاخ در ضلع های هشت گانه قرار دارد که به سالن اصلی کاخ منتهی می شود، کاخ نادر 12 اتاق دارد که داخل هر اتاق با نقاشی و گچ بری تزئین شده است و در سال 1318 به ثبت آثار ملی ایران رسید و در آخر یکی از مهم ترین مکان های تاریخی مشهد محسوب می شود.
آدرس: مشهد، 150 کیلومتری جاده کلات
ساعات کاری: 7 نیم صبح تا 8 شب

برج رادکان

برج رادکان بدنه ای استوانه ای شکل و گنبد آن به شکل مخروط است و جز بناهای تاریخی می باشد. در 74 کیلومتری شمال مشهد قرار دارد، ارتفاع این برج 25 متر است و قدمت آن مربوط به قرن هفتم می باشد، برج رادکان که تصور می شد آرامگاه ایلخانیان باشد و توانایی تعیین چهار فصل و آغاز نوروز را دارد. این برج زیبا اثر ریاضیدان، ستاره شناس و دانشمندان بزرگ ایرانی همچون خواجه نصیرالدین طوسی می باشد و امروزه از آثار تاریخی مشهد به شمار می آید.
آدرس: 75 کیلومتری مشهد
ساعات کاری 8 صبح تا 5 بعدظهر
تحقیق درباره آثار باستانی مشهد
تحقیق درباره آثار باستانی مشهد یکی از علایق محققین تاریخ بوده و فراز و نشیب های تاریخی در این شهر با تحقیقات این افراد نمایان خواهد شد. مردم ایران با استفاده از اطلاعاتی که محققان در مورد تاریخ کشور در اختیار آنها قرار می دهند، از شرایط زندگی گذشتگان خود مطلع شده و از آن برای آینده شان عبرت می گیرند.

سخن آخر
بازدید از مکان های تاریخی مشهد برای بسیاری از مردم ایران و همچنین توریست های خارجی جذاب بوده و سالانه تعداد زیادی از مردم از این شهر دیدن می کنند. رکیب جاذبه های تاریخی و مذهبی با یکدیگر باعث می شود قدمت این شهر به بازدید کنندگان نشان داده شود و تاریخ برای آنها روایت شود.